Tìm hiểu, phân biệt định dạng ảnh RAW và JPEG

Tệp ảnh RAW và JPEG là hai định dạng tệp hình ảnh khác nhau. Một số nhiếp ảnh gia khuyên chụp ở định dạng RAW trong khi khác lại nên sử dụng JPEG. Để hiểu rõ hơn về các điểm khác nhau giữa hai loại tệp này, Tokyo Camera xin gửi tới quý vị và các bạn bài viết dưới đây sẽ phân tích những điểm khác nhau cơ bản giữa RAW và JPEG để giúp người dùng lựa chọn định dạng phù hợp cho tệp hình ảnh của họ.

RAW trong máy ảnh là gì? Chế độ chụp ảnh RAW là gì?

Chế độ chụp ảnh RAW là một tùy chọn trong máy ảnh mà cho phép bạn chụp hình ảnh và xuất ra dưới định dạng RAW. Khi bạn chụp hình ảnh dưới định dạng RAW, máy ảnh sẽ lưu tất cả dữ liệu gốc của hình ảnh mà không có bất kỳ xử lý hoặc nén nào. Điều này cung cấp nhiều tùy chỉnh hơn cho người chỉnh sửa hình ảnh, nhưng cũng có nghĩa là tệp RAW sẽ có kích thước lớn hơn so với JPEG.

Làm thế nào để chụp ảnh RAW ?

Để sử dụng chế độ chụp ảnh RAW, bạn cần phải có một máy ảnh có hỗ trợ định dạng file RAW và cài đặt phần mềm để xem và chỉnh sửa các file RAW. Có rất nhiều phần mềm khác nhau có thể sử dụng để xem và chỉnh sửa các tệp RAW, bao gồm cả phần mềm miễn phí và trả phí.

Ảnh RAW để làm gì? Ưu điểm của định dạng ảnh RAW là gì?

Tệp ảnh RAW thường được sử dụng để chỉnh sửa trong quá trình hậu kỳ bù trừ cho kỹ thuật chụp hình ảnh. Bởi vì nó chứa tất cả dữ liệu gốc chi tiết mà máy ảnh đã chụp, nó cung cấp nhiều tùy chỉnh hơn cho người chỉnh sửa hình ảnh so với các định dạng khác như JPEG.

Ví dụ, khi chỉnh sửa một hình ảnh định dạng JPEG, bạn có thể gặp rắc rối với việc mất dữ liệu khi thay đổi các thiết lập như độ sáng hoặc độ tương phản. Trong khi đó, khi chỉnh sửa một file ảnh RAW, bạn có thể làm điều đó mà không lo lắng về việc mất dữ liệu, bởi vì tệp RAW chứa tất cả dữ liệu gốc.

Ngoài việc chỉnh sửa hình ảnh, tệp ảnh RAW còn có thể được sử dụng để in hình ảnh hoặc chia sẻ trên các trang mạng xã hội. Tuy nhiên, trước khi sử dụng tệp RAW để in hoặc chia sẻ trên mạng, bạn cần phải chuyển đổi nó sang một định dạng khác như JPEG hoặc TIFF.

Ảnh JPEG là gì?

JPEG (Joint Photographic Experts Group) là một định dạng tệp hình ảnh đã được xử lý và nén để giảm kích thước tệp. Định dạng ảnh JPEG được sử dụng rộng rãi trên Internet và là định dạng mặc định của hầu hết các máy ảnh kỹ thuật số, điện tử và máy quét hình, ghi hình.

Ưu điểm của định dạng ảnh JPEG

Một điểm ưu việt của định dạng JPEG là nó có thể giảm kích thước tệp một cách rất hiệu quả, giúp giảm thiểu thời gian tải hình ảnh lên mạng và lưu trữ. Tuy nhiên, định dạng này cũng có một nhược điểm là khi bạn chỉnh sửa một hình ảnh JPEG, nó có thể dẫn đến mất dữ liệu do quá trình nén và xử lý hình ảnh.

Ví dụ, nếu bạn thay đổi độ sáng của một hình ảnh JPEG, có thể xảy ra việc mất dữ liệu và dẫn đến chất lượng hình ảnh giảm đi. Để tránh việc này, người chỉnh sửa hình ảnh thường sử dụng định dạng RAW hoặc TIFF thay vì JPEG.

Một số yếu tố khác biệt giữa định dạng ảnh RAW và JPEG

Độ phơi sáng

Khi sử dụng tệp JPEG, các vùng sáng nhất và tối nhất trong hình ảnh sẽ không được lưu giữ khi chụp thiếu sáng hoặc dư sáng, và chi tiết tại các vùng này sẽ không thể khôi phục được. Tệp RAW có khả năng lưu trữ toàn bộ dữ liệu từ cảm biến máy ảnh, cho phép xử lý chi tiết và tạo ra hình ảnh có chất lượng cao hơn.

Cân bằng trắng

Cân bằng trắng trong tệp RAW có thể dễ dàng điều chỉnh, cho phép bạn tùy chỉnh cân bằng trắng cho hình ảnh theo ý muốn và tạo ra vô số tùy chọn sáng tạo trong quá trình xử lý hậu kỳ. Tệp JPEG thì có cân bằng trắng được thiết lập trước, vì vậy rất khó điều chỉnh và khả năng kiểm soát màu sắc trong hình ảnh cũng hạn chế hơn.

Độ chói

Một lợi ích khác của tệp RAW là nó có khả năng lưu trữ thông tin màu sắc chính xác hơn so với tệp JPEG. Điều này có thể được thực hiện bằng cách sử dụng chất lượng hình ảnh có độ chi tiết 12 bit hoặc 16 bit, trong khi tệp JPEG chỉ có thể sử dụng tối đa 8 bit. Điều này cung cấp khả năng tùy chỉnh và nâng tông màu sắc trong hình ảnh cho các nhiếp ảnh gia, giúp hình ảnh trông tự nhiên hơn.

Độ tương phản

Hình ảnh trong tệp RAW có thể không trông giống như hình ảnh trên màn hình của máy ảnh, vì chúng có độ tương phản và độ bão hòa thấp hơn. Điều này là do các nhà sản xuất máy ảnh giả định rằng người dùng sẽ xử lý tệp RAW trên các phần mềm chỉnh sửa sau khi chụp. 

Tệp JPEG thì được xử lý và nén để giảm kích thước tệp, và vì vậy có độ tương phản và độ bão hòa cao hơn, giúp hình ảnh trông rõ ràng hơn trên màn hình máy ảnh. Do đó, tệp JPEG thường được ưa chuộng hơn bởi người dùng muốn xem hình ảnh trực tiếp mà không cần chỉnh sửa.

Dải tần nhạy sáng (Dynamic Range)

Các tệp ảnh RAW có dải màu rộng hơn và dải tần nhạy sáng cao hơn so với tệp ảnh JPEG. Điều này cho phép tệp ảnh RAW giữ lại nhiều thông tin hơn về màu sắc và độ chói của hình ảnh gốc, giúp bạn có thể tùy chỉnh và phục hồi các vùng sáng và tối trong hình ảnh một cách tốt hơn.

Điều này cũng hữu ích khi bạn muốn chỉnh sửa hình ảnh sau khi chụp, đặc biệt là trong trường hợp hình ảnh hoặc một phần của nó bị thiếu sáng hoặc dư sáng quá nhiều. Tệp ảnh RAW cũng có thể giúp bạn chụp hình ảnh tốt hơn trong môi trường khó kiểm soát được ánh sáng.

Độ sắc nét

Một đặc điểm khác của tệp JPEG là sự xuất hiện của độ sắc nét cao. Thường thì hình ảnh trong tệp JPEG sẽ sắc nét hơn so với tệp RAW. Độ sắc nét trong tệp JPEG được tạo ra bởi hệ thống xử lý trong máy ảnh. Trong khi đó, tệp RAW không thực hiện bất kỳ quá trình xử lý nào để tăng độ sắc nét, và bạn cần sử dụng các công cụ trên phần mềm chỉnh sửa để tăng độ sắc nét của hình ảnh (các công cụ này sử dụng thuật toán phần mềm hỗ trợ tăng độ sắc nét – Sharpness).

Khả năng hậu kỳ

Xử lý hình ảnh trên tệp RAW sẽ không ảnh hưởng trực tiếp đến tệp gốc, đồng thời giúp đảm bảo giữ nguyên chất lượng hình ảnh. Trong khi xử lý tệp JPEG, chất lượng hình ảnh sẽ giảm mỗi khi mở, chỉnh sửa hoặc lưu lại.

Kích thước (dung lượng) tệp

Để chụp ảnh dưới định dạng RAW, bạn cần có không gian lưu trữ tốt, vì tệp RAW lớn hơn và không bị nén như tệp JPEG. Tệp RAW giữ lại nhiều chi tiết hơn trong hình ảnh và không bị ảnh hưởng trực tiếp khi được xử lý, trong khi tệp JPEG có thể giảm chất lượng mỗi khi được mở, chỉnh sửa hoặc lưu.

Kết lại

Tệp RAW có khả năng lưu trữ dữ liệu hình ảnh, kiểm soát hiển thị màu sắc, tái hiện màu sắc chân thực và hỗ trợ tốt trong quá trình hậu kỳ hơn tệp JPEG. Điều này có nghĩa là tệp RAW phù hợp hơn với người chụp ảnh chuyên nghiệp hoặc có yêu cầu cao về chất lượng màu sắc và chi tiết hình ảnh. 

Tệp JPEG thì có thể sử dụng cho người mới, người không chuyên hoặc các thể loại chụp không đòi hỏi quá nhiều chi tiết mà vẫn có độ sắc nét cần thiết cho hình ảnh. Tệp JPEG còn có lợi ích là dễ sử dụng, dung lượng ảnh thấp không làm chậm camera và sao lưu hình ảnh nhanh hơn tệp RAW.